AlHCFm. Ciltte hafif kızarıklık, kaşınma, kaşıdığın zaman su toplama ve yüksek ateşle birlikte ortaya çıkan cilt hastalığına zona adı verilmekte. Çoğunlukla orta yaşlı kişilerde kendini gösteren zona, nadiren de olsa çocuklarda da görülebilmektedir. Virüs kaynaklı olan zona genellikle enfeksiyonlara açık, bağışıklık sistemi güçsüz olan kişilerde aniden ortaya çıkar. Kişinin vücuduna giren Herpes Zoster virüsü; stresli, aşırı yorgun, üzüntülü, psikolojik olarak güçsüz ve bağışıklık sisteminin zayıf olduğu dönemlerde oluşuyor. Bu hastalığın, suçiçeğine bağlı olarak ortaya çıkan bir deri hastalığı olduğu biliniyor. Çocukluk ya da gençlik çağında suçiçeği geçirmiş olan kişilerde ileri yaşlarda zona hastalığı ortaya çıkıyor ve çok değişik özellikler gösteriyor. Zona hastalığına yakalanan bir kişi, onunla temasa geçen çocuğa kolaylıkla suçiçeği hastalığı bulaştırabiliyor, ancak zona hastalığını bulaştırmıyor. Zira zona hastalığının temelinde suçiçeğine sebep olan virüsler bulunuyor. Suçiçeğine sebep olan virüsler insan vücudunda çok uzun yıllar boyu canlı kalabiliyor barınabilir. Bu virüsler kişinin sinir hücrelerinde yer alarak bağışıklık sisteminin zayıf olduğu, psikolojik olarak da güçsüz hissedilen bir dönemde ortaya çıkıyor. Hastanın vücudunda kabarıklık ve kızarıklık olarak cilt üzerinde kendini gösteren bu hastalık uygun tedavi ile kimi zaman da sadece doğal terapilerle en fazla 1 ay içerisinde tamamen iyileşir. Ancak hastalık sinir hücreleri üzerinde kendini gösterdiğinden kişiye göre değişmekle birlikte uzun süren ağrılara neden olabilir. Zona hastalığı vücudun tek bir tarafında görülüyor ve yüksek ateşle birlikte dayanılması güç bir hal alıyor. Ardından ciltte kızarıklıklar, kabartılar kendini gösteriyor. Zona hastalığı neden olur? Bu hastalığın temelinde stres, travma, aşırı üzüntü, aşırı yorucu çalışma saatleri gibi bağışıklık sistemini zayıflatan psikolojik durumlar bulunuyor. Zaten bağışıklık sisteminin zayıflaması aslında en az beslenme alışkanlıklarımız kadar, psikolojik durumumuzla da bağlantılıdır. Vücudun mikroplarla, bakterilerle, virüslerle ve dolayısıyla da hastalıklarla savaşmasında görevli olan bağışıklık sistemi zayıfladığı anda her türlü virüs kolaylıkla vücuda girip yerleşiyor ve hızla çoğalıyor. Zona hastalığına neden olan Herpes Zoster virüsü de aynı şekilde psikolojik olarak güçsüz, zayıf olduğumuz bir dönemde ortaya çıkmak için hazırda bekliyor. Zona hastalığının belirtileri nelerdir? Öncelikle zaten çocuklukta suçiçeği geçirerek vücutta hazır bulunan Herpes Zoster virüsü; kişinin aşırı yorgunluk, stres, depresyon, sıkıntı durumlarında kendine uygun ortam bularak cilt yüzeyine çıkıyor. İlk olarak kendisini yüksek bir ateşle gösteren zona hastalığı, genelde basit bir cilt sorunuymuş gibi algılansa da, aslında çok ciddi bir hastalıktır. Ateşle birlikte ortaya çıkan cilt kaşıntısı, su toplaması, kızarıklıklar hastanın günlük yaşamını zora sokar. Özellikle hastalığın ortaya çıkma aşamasında organların sinir uçlarında hissedilen ağrı kimi zaman dayanılmaz olur ve vücudun sadece zonalı tek tarafında hissedilir. Hastalık ilerledikçe ciltteki kabarıklar ve su toplama ile devam eder ve vücudun tek tarafı resmen bir çizgi halinde kızarıklıklarla kaplanmış olur. Zona hastalığından korunmak mümkün mü? Zona hastalığı her yaştan kişide görülebilen, ancak çoğunlukla orta yaştaki kişilerde rastlanan bir cilt hastalığıdır. Aslında çocukluk ya da gençlik döneminde suçiçeği geçirmiş herkeste, zona hastalığına sebep olan Herpes Zoster virüsü bulunmakta ve yaşamı boyunca hiç suçiçeği geçirmemiş insan sayısı da çok az. Hal böyleyken sokakta gördüğümüz insanların yaklaşık olarak % 80’i bu virüsü taşıyor. Fakat zona hastalığına yakalanma riski ise hiç o kadar da yüksek değil. Çünkü virüsü taşımakla zona hastalığı oluşacak diye bir kaide yok. Virüs sadece aşırı sinir, stres, depresyon yaşayan ve bu sebeple de bağışıklık sistemi çökmüş insanlarda ortaya çıkabiliyor. Bu bakımdan kendisini sinirden, stresten, psikolojik sorunlardan uzak tutan kişilerde virüs ortaya çıkmadığı için zona da oluşmaz. Özellikle suçiçeği geçirmiş olan kişilerin stresli ortamlardan, durumlardan uzak durması bu hastalığı önlemede çok önemlidir. Bunun yanında zona hastalığının bağışıklık sisteminin güçsüz kaldığı durumlarda oluştuğu bilindiğinden sağlıklı ve doğal beslenerek zonayı önlemek mümkün. Yaz, kış bağışıklık sistemini güçlendirecek besinler tüketmek gerekiyor. Zona hastalığı nasıl tedavi edilir? Zona hastalığı basit bir deri rahatsızlığı gibi düşünülerek çoğu zaman doktora gitmekte geç kalınıyor. Kendiliğinden geçmesini beklemek çok doğru değil. Zira yüksek ateş ve güçsüz bağışıklık sistemi pek çok başka hastalığa da yol açabilir. Bu bakımdan ateş yükseldiğinde doktora başvurmak en doğru yaklaşımdır. Çünkü kısa süre içinde organların sinir hücrelerinde de aşırı bir ağrı hissedilmeye başlanır. Bu bakımdan en kısa sürede tıbbi müdahale edilmesi önemlidir. İhmal edilirse kişinin vücudunu tek taraflı olarak kızarıklıklar saracak, ağrı da artacaktır. Doktor zona teşhisi koyduğunda genellikle; Anti –viral ilaçlar, iltihap giderici ilaçlar ve ağrı kesiciler reçete ediliyor. Deri dökülmeleri başladığında kremler uygulanır, bunun yeterli gelmediği vakalarda ise sinir uçlarının bulunduğu bölgeye ilaç enjekte edilir ve ağrının giderilmesi mümkün olur. B vitamini takviyesi verilir. Tedavi teknikleri uygulandığı halde ağrının devam etmesi durumlarında nadir olarak da olsa, anti –depresan ve anti –konvülzan ilaçlar reçete edilir. Aslında zona hastalığına vücuttaki savunma sistemine karşı güçlü bir saldırı olarak bakmakta fayda var. Bu sebeple de buna karşı savunmayı güçlendirmek gerekiyor. Savunma sistemini güçlendirmek için; Öncelikle vücudun savunma sistemi güçlendirilme amaçlı B vitamini takviye alınması gerekir. Vücudundan sağlık seviyesinin yükseltmek için doğal içerikli, düzenli ve dengeli beslenmek gerekiyor. Bu bağlamda kişinin kendine göre değil, doktoru ile birlikte hazırlayacağı bir sağlıklı beslenme programı, sağlıklı besinler listesi hastalığın tedavisi için önemlidir. Bu dönemde özellikle mısır, limon, elma, badem, lahana gibi besinlerin her gün düzenli olarak tüketilmesi savunma sistemini güçlendirmeye yardımcı olacaktır. Bağışıklık sistemini zayıflatacak çeşitli kimyasallar, deterjanlar, sentetik kumaşlar ve kozmetik ürünlerden hastalık süresince uzak durmak gerekiyor. Bu dönemde doğal olmayan her türlü temizlik ürün, giyim kuşam ya da kişisel malzeme hayattan tamamen çıkarılmalıdır. Zona hastalığı daha çok bağışıklık sistemi ve sinir sisteminin güçsüzlüğünden, zayıflığından kaynaklandığı için sinir sistemini yatıştıracak bitkisel takviyelere ihtiyaç duyulur. Bu bakımdan sakinleştirici özelliği ile bilinen papatya da vücudu sakinleştirme konusunda yardımcı olacaktır. Dolayısıyla aslında her dönemde, ama en çok da zona hastalığının görüldüğü dönemde kişinin günde 2- 3 bardak papatya çayı içmesi önerilir. Bu sayede özellikle sinir uçlarında hissedilen ağrılar hafifler, uykuya dalmak da daha kolaylaşmış olur. Zona tedavisinde papatya çayının iyileştirici etkisinin yanında yine sakinleştirici özellikte olan ısırgan otu, adaçayı, melisa gibi bazı otlardan elde edilen çayların da zona tedavisini destekleyici olduğu biliniyor. Bu bitkilerin çay olarak demlenip içilmesinin yanında zona olan bölgeye topikal olarak sürülerek fayda sağlaması da mümkündür. Zona Gece Yanığı hastalığı nedir? Zona hastalığı belirtileri nelerdir? 1110 Son Güncelleme 1727 Zona Hastalığı nedir? Zona hastalığı, çocukken karşımıza çıkan Suçiçeği hastalığına neden olan Varicella Zoster virüsünün meydana getirdiği bir sinir iltihabıdır ve ilerleryen yaşlarda bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda ortaya çıkabilir. Suçiçeği sonrasında sinir köklerinde latent hale gelen virüs, çeşitli durumlarda aktif hale gelir ve ortaya çıkar. Zona hastalığı halk arasında ise Gece Yanığı olarak bilinmektedir. Çoğunlukla 50 yaş üzerinde görülse de bir sınırı yoktur ve her yaşta insanda görülebilmektedir. Duyusal sinir hücresi gruplarını tutan ağrılı ve döküntülü bir hastalık olan Zona, kendini daha çok ağrı, ciltte kabartı, kaşıntı ve döküntülerle belli etmektedir. Zona hastalığının nedenleri Çocuk yaşlarda geçirilen Suçiçeği sonrasında varicella zoster isimli virüs bazı sinirlere yerleşir ve burada uyur vaziyette kalır. Yıllarca bir sorun yaşanmasa da bağışıklık sisteminin zayıfladığı bir anda ortaya çıkabilmektedir. Bağışıklık sistemi bir hastalığa bağlı zayıflayabileceği gibi, çeşitli ilaçlar, ciddi enfeksiyonlar, dengesiz beslenme, kronik sağlık sorunları ve yaşlanma nedeniyle de zayıflayabilir. Yine bağışıklık sisteminin yanı sıra depresyon, stres, aşırı üzüntü ve yorgunluk gibi nedenler sonucunda da virüs aktif hale gelebilir. Zona hastalığının belirtileri Zona hastalığı belirtileri yaşa bağlı değişebilse de, en önemli belirtileri döküntüler, ağrı, yanma ve kaşıntıdır. Bağışıklık sistemi aşırı zayıfsa uyutmayacak denli ağrılar da görülebilmektedir. Yaşanan şiddetli ağrı yaşanan bölgeye göre kalp krizi, böbrek taşı ağrısı yahut apandisit ağrısıyla karıştırılabilmektedir. Zona hastalığında erken müdahale oldukça önemlidir çünkü ciddi sonuçlar doğurabilir. Geç kalınması durumunda işitme kaybı, görme kaybı, yüz felci gibi ciddi sorunlar meydana gelebilir. Kimi zaman zona, baş bölgesini, yüzü ve gözleri de etkileyebilir. Zona döküntüleri nadiren iç organlarda, hatta gözde de görülebilir. Özellikle dil ve ağız içindeki zona döküntüleri son derece acı vericidir. Gözde olması görme sorunlarına; kulakta olması ise kulak çınlaması ve duyma problemlerine yol açabilir. Zona hastalığı bulaşıcı zona olarak bulaşıcı değildir ancak daha öncesinde suçiçeği geçirmeyen kişilerde suçiçeğine yol açabilmektedir. Öte yandan suçiceği geçirmiş yahut aşısını olmuş kişiler için bulaşıcı değildir. Zona hastalığında tanı nasıl konur, tedavisi nasıl yapılır? Dermatolojik muayene ile belirlenen Zona hastalığı, döküntüler ortaya çıktıktan sonra ilk 96 saat içinde yapılan etkili tedavi; döküntü, ağrının şiddeti ve zonanın uzun dönem etkilerini belirgin şekilde azaltmaktadır. B vitamini ağrıların önlenmesinde oldukça önemlidir. Yine bol sıvı tüketimi, sağlıklı beslenme, istirahat ve stresten korunmak Zona tedavisinde önemlidir. Bunun haricinde uzman bir hekim tarafından önerilen tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Sebep olduğu kaşıntı ve ağrı hissi haricinde bir tehlikesi bulunmayan zona hastalığı başka birine bulaşması halinde suçiçeği hastalığının ortaya çıkmasına uygun zemin hazırlayabilir. ZONA HASTALIĞI NEDİR? Zona hastalığı, kaşıntılı ve ağrılı kızarıklıkların oluşmasına neden olan viral bir enfeksiyondur, suçiçeğine de neden olan varisella zoster virüsünden kaynaklanır. Suçiçeği geçiren kişilerde bu virüs, omurga veya beynin altı kısmındaki sinir dokusunun altında inaktif biçimde yaşamını sürdürür. Yıllar sonra tekrar aktif hale gelmesiyle beraber zona hastalığına sebep olur. ZONA HASTALIĞI ÖLÜMCÜL MÜDÜR? Zona hastalığı, ortaya çıkan görüntü itibarıyla korkutucu olsa da yaşamı tehdit eden bir hastalık değildir. Aşı olmak, zona hastalığına yakalanma riskini azaltır. Ayrıca erken tanı ve tedavi sayesinde zona enfeksiyonu kısa sürede kontrol altına alınabilir ve komplikasyon ihtimalleri ortadan kaldırılabilir. ZONA NEDEN OLUR? Su çiçeğine neden olan varisella-zoster virüsünün neden olduğu zona hastalığı, su çiçeği hastalığı geçirmiş herkeste görülebilir. Kişi, su çiçeği hastalığından tamamen kurtulsa bile virüs, sinir sistemine sızarak senelerce uykuda kalabilir. Virüs, seneler içerisinde tekrar harekete geçerek, sinir sistemi aracılığıyla ciltte yol alıp zona hastalığına sebep olabilir. Ancak su çiçeği geçirmiş herkesin zona hastalığına yakalanması söz konusu değildir. Genel olarak zonaya sebep olan varisella zoster virüsünün aktif konuma geçmesine sebep olan faktörün ne olduğu bilinmemektedir. Yaşlandıkça bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı daha dirençsiz hale gelmesinin, virüsün aktif bir hal alması için elverişli bir ortam yarattığı düşünülmektedir. Bu teori, zona hastalığının yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde daha sık görülmesine dayandırılmaktadır. Varisella zoster, uçuk virüsü de denilen ve vücutta iltihaplı uçuğa neden olan bir virüs grubuna mensuptur. Bu nedenle zona hastalığına “herpes zoster” hastalığı da denmektedir. Aynı familyadan gelmelerine rağmen, suçiçeği ve zona hastalığına neden olan virüslerle uçuk ve genital iltihaba neden olan virüsler aynı değildir. ZONA BULAŞICI MIDIR? Zona hastalığı direkt olarak bulaşıcı değildir. Ancak zona hastaları, suçiçeği hastalığı geçirmemiş ve bu hastalığa bağışıklığı olmayan kişilere varisella zoster virüsünü geçirebilirler. Bu bulaşma genelde, zonanın sebep olduğu kızarıklıklara direkt temas edilmesiyle gerçekleşir. Ancak virüsün bulaşması halinde kişi, zona hastalığına değil suçiçeği hastalığına yakalanır. Erken yaşlarda geçirilmesi kolay olsa da bağışıklık sistemi zayıf olan yetişkinlerde suçiçeği hastalığı tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle zona hastalarının, son derece bulaşıcı olan kızarıklıkları geçene kadar fiziksel temastan kaçınmaları gerekir. Zona hastaları, suçiçeği hastalığı geçirmemiş veya aşısını olmamış kişilerden, hamile kadınlardan ve yeni doğan bebeklerden kesinlikle uzak durmalıdırlar. KİMLER ZONA HASTALIĞINA YAKALANABİLİR? Suçiçeği geçirmiş herkes zona hastalığı için risk grubundadır. Özellikle çocuk aşılarının yaygınlaşmasından önce hemen herkesin bu hastalığı geçirdiği bilinmektedir. 50 yaş ve üzerindekiler 50 yaş ve üzerindeki kişilerde zona hastalığı oldukça yaygındır ve yaşın artmasıyla birlikte hastalığa yakalanma riski de artar. Uzmanlar, 80 yaş ve üzerindeki kişilerin yarısının zona hastalığına yakalanacağını kronik hastalığa sahip olanlar HIV/AIDS, kanser gibi bağışıklık sistemini zayıf düşüren hastalıklar, zona hastalığına yakalanma riskini de tedavisi görenler Radyasyon tedavisi veya kemoterapi gören kanser hastaları, tedavinin vücut direncini düşürmesinden dolayı zona hastalığıyla birlikte pek çok hastalığa karşı savunmasız hale ilaçları kullananlar Özellikle organ nakli yapılan hastalarda, vücudun organı reddetmemesi için kullanılan düzenli ilaçlar zona riskini artırabilir. Ayrıca steoridlerin uzun süreli kullanımı da zona hastalığını tetiklemektedir. ZONA BELİRTİLERİ NELERDİR? Zona hastalığının semptomları genelde vücudun tek bir tarafındaki küçük bir alanda oluşan kızarıklıklar olarak kendini gösterse de bu kızarıklıklar tek başına zona teşhisi konması için yeterli değildir. Zona belirtileri kişinin yaşına ve geçmiş hastalıklarına göre farklılık gösterir. 1. İlk belirtiler Zona nasıl başlar sorusunun yanıtı ilk olarak ateş ve genel bir halsizlik halidir. Ayrıca vücudun çeşitli yerlerinde yanma, ağrı ve kaşınma hissi de ortaya çıkabilir. Bu belirtileri takip eden sonraki birkaç gün içerisinde vücutta ilk kızarıklıklar oluşmaya başlar. Hasta vücudunun bir tarafında pembe veya kırmızı şişlikler fark etmeye başlar. Bu kızarıklıklar özellikle sinir sistemi yolları üzerinde yoğun hale gelir. Bazı hastalarda, kızarıklıkların oluştuğu bölgede zonklama şeklinde ağrılar da oluşabilir. Bu evrede zona hastalığı varisella zoster virüsü bulaşıcı değildir. 2. Kabarcıklar Kızarıklıklar, kısa sürede su toplayarak suçiçeğindekine benzer bir hale gelir. Su toplamasıyla birlikte kaşıntı hissi de artabilir. Yeni kabarcıkların oluşması birkaç gün sürebilir ve kabarcıklar, vücudun geneline yayılmadan tek bir bölgede toplanırlar. Kabarcıklar genelde göğüs kafesi ve yüzde yaygın olmakla birlikte her yerde oluşabilirler. Nadir vakalarda kızarıklıklar belden aşağıda da oluşabilmektedir. Hastalığın bu evresinde kızarıklıklar ve kabarcıklar bulaşıcı hale gelerek risk grubundaki kişilere varisella zoster virüsünü bulaştırabilirler. 3. Kabuklanma İlerleyen günlerde kabarcıklar patlayıp irin akıtabilirler. Bu noktada zona fotoğraflarına bakmak korkutucu gelse de kabuklanma aslında bir iyileşme belirtisidir. Patlamayı takiben sarımtırak bir renk alan kabarcıklar inmeye başlarlar. İçlerindeki suyu ya da irini akıttıkça kabarcıklar kuruyup kabuk bağlamaya başlar. Kabarcıkların tamamen kuruyup kabuklanması birkaç hafta sürebilir. Bu evrede hastanın ağrıları ve kaşıntısı azalsa da ağrının tamamen yok olması aylarca hatta yıllarca sürebilir. Kabarcıkların tamamen kurumasının ardından virüsün bulaşma ihtimali düşer. 4. Kemerlenme/kuşaklanma Genel olarak zona, göğüs kafesi veya bel etrafında kemer veya yarım kemer şeklinde kızarıklıklar halinde görülür. Bu şekilde görülmesine zona kemeri ya da kuşağı denir. Bu şekilde oluşan zona hastalığı kolaylıkla teşhis edilebilir. Kuşak, oluştuğu yerin büyük bir kısmını kaplayabilir ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak dar giysiler rahatsızlık verebilir. 5. Oftalmik zona belirtileri Oftalmik zona, yüz tepkileri ve hareketlerini etkileyen bir zona hastalığı türüdür. Bu türde, zonaya bağlı oluşan kızarıklıklar gözde, alında veya burunda oluşabilir. Oftalmik zona halinde baş ağrısı da meydana gelebilir. Oftalmik zonanın diğer belirtileri; Gözde kızarma ve şişme, Kornea ya da iriste enflamasyon, Göz kapağında düşme, Çift veya bulanık görme olarak sıralanabilir. ZONA HASTALIĞINDAN KORUNMAK MÜMKÜN MÜ? Zona hastalığından korunmak ve yakalanma riskini düşürmek için uygulanabilecek tek yöntem aşı olmaktır. Suçiçeği aşısı veya zona aşısı olan kişilerin, bağışıklık sistemlerinin direnç oluşturmasından dolayı bu hastalığa yakalanma ihtimali son derece azdır. 1. Suçiçeği aşısı Varisella aşısı, suçiçeği hastalığını önlemek adına rutin çocukluk aşılarından biri haline geldi. Ayrıca varisella aşısı hiç suçiçeği geçirmemiş yetişkinlere de uygulanabiliyor. Aşı, suçiçeği veya zona hastalığını önleyeceğini %100 garanti edemese de hastalığa yakalanma riskini büyük oranda düşürür veya yakalanılması halinde hastalığın şiddetini zayıflatarak komplikasyonları önler. 2. Zona aşısı Zona aşısı, yapıldıktan sonra hastalığa karşı beş yıl boyunca koruma sağlar. Ölü virüs barındıran bu aşı, iki ila altı ay arasında toplam iki doz şeklinde uygulanır. Özellikle 50 yaş ve üzerindekilere zona aşısı önerilmektedir. Zona aşısının yan etkileri aşı yapılan yerde; Kızarıklık, Ağrı, Hassasiyet, Şişme, Kaşıntı, Nadiren baş ağrısı şeklinde gözlemlenir. Suçiçeği aşısında olduğu gibi zona aşısında da hastalığa yakalanma riski tamamen ortadan kalkmaz fakat yüksek oranda düşürülür. İki aşı türü de hastalığı önlemeye yardımcı takviyelerdir ve halihazırda hastalığa yakalanmış kişilerde herhangi bir fayda sağlamazlar. ZONA HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR? Zona hastalığı tedavisi olmayan bir hastalıktır çünkü varisella zoster virüsü aktif hale geldiğinde yalnızca süreç içerisinde kendiliğinden iyileşebilir. Ancak çeşitli tedavi yöntemleriyle hastalığa bağlı oluşan semptomları hafifleterek hastalığın daha kolay geçmesi sağlanabilir. Bu nedenle “zona nasıl geçer” diye sormaktan ziyade “zona hastalığının etkileri nasıl geçer” diye sormak daha yerinde olur. 1. Antiviral ilaçlar Bu ilaçlar zonaya bağlı oluşan kızarıklık ve kabarcıkların oluşumunu yavaşlatır. Özellikle ilk belirtilerin görülmesiyle birlikte 72 saat içerisinde bu ilaçlar kullanılırsa etkileri daha yoğun olur. Ayrıca antiviral ilaçlar komplikasyon riskini de düşürür. Doktor tarafından; Akiklovir, Famkiklovir Valakiklovir etken maddeli ilaçlar reçete edilebilir. 2. Ağrı kesici ilaçlar “Zona ağrısı nasıl geçer” sorusunun yanıtı ağrı kesici ilaçlardır. Zona hastalığı, enflamasyon ve ağrıya neden olabilir. Doktor bu ağrıları dindirmek için çeşitli reçetesiz ağrı kesiciler önerebilir. Bunlar; Asetominofen, İbuprofen, Naproksen etken maddeli ağrı kesicilerdir. Bu ilaçlar zona hastalığı sırasında kullanılabileceği gibi, hastalık geçmesine rağmen devam eden ağrıyı ortadan kaldırmak için de kullanılabilir. 3. Kapsaisin kremler Eğer zonaya bağlı kızarıklık ve kabarcıkların yarattığı kaşıntı hissi dayanılamayacak boyuttaysa ve hastaya “zona kaşıntısı nasıl geçer” diye sordurmaya başladıysa, zona kremi olarak da bilinen kapsaisin etken maddeli kremlerden kullanarak kaşıntı hissini azaltmak mümkündür. EVDE HAZIRLANAN İLAÇLAR ZONA HASTALIĞINA İYİ GELİR Mİ? Eğer ilaç kullanımından hoşlanmayan biriyseniz evinizde bulunan çeşitli malzemeleri kullanarak hastalığın yarattığı olumsuz etkileri azaltabilirsiniz. Ancak tüm evde tedavi yöntemlerinde yaptığımız uyarıyı tekrarlamakta fayda görüyoruz. Doktorunuza danışmadan ve onun tavsiyesini almadan kendi kafanıza göre bir tedaviye girişmeniz, hastalığın daha çok yayılmasına ve başkalarına bulaşmasına neden olabilir. 1. Yulaf banyosu Zona bitkisel tedavi yöntemlerinden biri olan yulaf banyosu, kabarcıklardaki kaşıntı ve ağrı hissini azaltabilir. Bir küvet dolusu soğuk suya, yeterli miktarda jel haline getirilmiş yulaf ekleyin. Soğuk su ve yulaf karışımı kaşıntı hissini azaltacak ve hızlı bir rahatlama sağlayacaktır. 2. Doğal vitamin takviyesi Zayıflamış bağışıklık sistemi, zona hastalığını katlanılması zor bir rahatsızlık haline getirir. Beslenme alışkanlıklarınızda değişikliğe giderek belli vitaminlerin takviyesini almanız, bağışıklık sisteminizi güçlendirerek hastalığın daha çok yayılmasını önler. Özellikle B12, C ve E vitaminleri yönünden zengin; Narenciye, Yapraklı yeşil sebzeler, Kırmızı et, Yumurta, Tavuk, Taze balık, Mandıra ürünleri, Tam tahıllı, Baklagiller, Domates, Ispanak gibi besinleri tüketerek bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir ve hem hastalığı daha kolay atlatabilir hem de diğer zayıf bağışıklık sistemine bağlı oluşan hastalıkların önüne geçebilirsiniz. 3. Kabartma tozu veya mısır nişastası macunu Kabartma tozu veya mısır kullanarak elde edeceğiniz macunu kızarıklık oluşan bölgelere sürerek kaşıntı hissinden kurtulabilirsiniz. Kabartma tozu veya mısır nişastasını macun kıvamında olmasını sağlayacak miktarda suyla karıştırın. Elde ettiğiniz macunu kaşınan, kızarık bölgelere sürerek 10-15 dakika kadar bekledikten sonra temizleyin. Kaşıntının yoğunluğuna bağlı olarak macunu günde birkaç kez sürebilirsiniz. 4. Soğuk duş Bir karışım ya da ilaç tedavisi olmasa da her gün soğuk duş almanız, kabarcıkların bulaşıcı etkisini azaltacağı gibi kaşıntı ve ağrı hissini de düşürür. Ancak soğuk suya tahammülünüz yoksa kesinlikle sıcak su kullanmayın. Sıcak su, kan akışını hızlandırarak kızarıklıkların yayılmasına ve artmasına neden olur. Virüsün bulaşıcı etkisinden korunmak için kurulanma havlunuzu sizden başka kimsenin kullanmamasına dikkat etmeniz gerektiğini de tekrar hatırlatalım. 5. Soğuk kompress Eğer soğuk suyla duş alamıyorsanız, kızarıklık oluşan bölgelere soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Soğuk suyla ıslattığınız bir bezi, üzerindeki fazla suyu attıktan sonra kızarıklık veya kabarcık oluşan bölgelere bastırın. Kaşıntı ve ağrı hissinin yoğunluğuna göre soğuk su kompresini gün içinde dilediğiniz kadar uygulayabilirsiniz. Ancak kesinlikle buz torbası kullanmayın. Buz torbasının aşırı düşük sıcaklığı ciltte hassasiyet yaratarak zonanın semptomlarının daha şiddetli hissedilmesine neden olur. ZONA HASTALIĞIYLA İLGİLİ SIKÇA SORULAN SORULAR Sebeplerinden semptomlarına, tedaviden evde uygulanan yöntemlere kadar zona hastalığını tüm yönleriyle ele alsak da bazı detayları genel bir başlık altında değerlendirmek yerine soru cevap şeklinde aktarmayı daha yerinde görüyoruz. Özellikle hastalıkla ilgili bilgi karmaşasının yarattığı bazı yanlış anlaşılmaları düzeltmek açısından soru cevap yöntemiyle ilerlemek daha kesin sonuçlar verebilir. 1. Zona hastalığı tehlikeli midir? Zona hastalığı tek başına bir tehlike arz etmez. Ancak varisella zoster virüsünü bulaştırması açısından suçiçeği geçirmemiş kişilere bulaşması halinde tehlikeli olabilir. Ayrıca bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla birlikte ortaya çıkan zona, diğer bağışıklık sistemi rahatsızlıklarının da habercisi olabilir. 2. Zona hangi hastalığın habercisidir? Zona herhangi bir hastalığın öncülü veya ardılı değildir. Fakat bağışıklık sisteminin zayıflamasına bağlı oluşmasından dolayı, hemen hemen tüm hastalıklara karşı savunmasız olunduğunu gösterir. Bu nedenle doktorunuza danışarak çeşitli ilaç takviyeleri ve beslenme düzeninizde değişiklikle bağışıklık sisteminizi güçlendirmeniz gerekir. 3. Zona cinsel yolla bulaşır mı? Zona cinsel veya başka herhangi bir yolla bulaşan bir hastalık değildir. Ancak temas yolu ile, zona hastalığına sebep olan varisella zoster virüsü kişiye geçebilir. Bu virüs bulaştığı kişide zona hastalığına değil, eğer daha önce geçirilmediyse suçiçeği hastalığına sebep olur. Varisella zoster virüsü, uçuk ve cinsel iltihap hastalıklarıyla aynı virüs familyasından gelse de aynı virüs türü değillerdir. 4. Zona nasıl anlaşılır? Zona ateş ve halsizlik hissiyle gelse de ayrıştırıcı semptom olarak göğüs kafesinde, yüzde veya nadiren bel altında belli bir bölgede toplanmış kaşıntılı kızarıklıklar şeklinde kendini gösterir. Her kaşıntılı kızarık zona hastalığı semptomu olmayacağından dolayı kesin teşhis için doktorunuza danışmanız gerekir. 5. Zona nerelerde çıkar? Zonaya bağlı kızarıklık ve kabarcıklar yaygın olarak göğüs kafesi veya bel çevresinde tam veya yarım kuşak şeklinde oluşur. Nadiren belden aşağıda da benzer kızarıklıklar oluşabilir. Oftalmik zonada ise alında, göz çevresinde ve burunda kızarıklık ve kabarcıklar gözlemlenebilir. 6. Zona ne kadar sürede geçer? Kişinin bağışıklık sisteminin güçlenmesine ve kullandığı ilaçlara bağlı olarak 3 ila 5 hafta içerisinde hastalık iyileşir. 7. Zona tekrarlar mı? Zona hastalığı ikinci kez tekrar edebilir ancak üçüncü kez görülmesi oldukça nadir bir durumdur. Hastalığın oluşmasını veya tekrarlamasını engellemek için belirli periyotlarda zona aşısı olmak gerekebilir. 8. Gece yanığı nedir? Halk arasında zona, gece yanığı olarak da bilinmektedir. Zona hastalığına bu ismin verilmesinin sebebi geceleri hastalığın yarattığı semptomların daha da şiddetlenmesinden ileri gelir. Gece yanığı olarak da bilinen Zona hastalığı, ağrılı bir döküntüye neden olan virüs kaynaklı bir enfeksiyondur. Zona, suçiçeğine neden olan aynı virüs varicella-zoster virüsünden kaynaklanır. Su çiçeği geçirdikten sonra, bu virüs omuriliğinizin ve beyninizin yakınındaki sinir dokusunda pasif olarak uykuda kalır ve daha sonra aynı virüs zona olarak yeniden aktif hale gelebilir. Zona hastalığı, hayatı tehdit edebilecek bir durum olmasa da çok acı verici olabilir. Zona aşıları zona riskini azaltmaya yardımcı olabilir, ancak aşı olmadıysanız veya aşılı olduğunuz halde zonaya yakalanmadıysanız, erken tedavi zona enfeksiyonu süresini kısaltmaya ve komplikasyon olasılığını azaltmaya yardımcı olabilir. Zona hastalığı neden olur? Zona gece yanığı, suçiçeğine neden olan aynı virüs olan varicella-zoster virüsünden kaynaklanır. Su çiçeği geçiren herkes zona geliştirebilir. Suçiçeği iyileştikten sonra, virüs sinir sistemine girebilir ve yıllarca uykuda kalabilir. Daha sonra özellikle bağışıklık sisteminin zayıfladığı bir zamanda cildinize giden sinir yolları boyunca yeniden aktif hale gelebilir ve zona üretebilir. Daha nadir olmakla birlikte, zona çocuklarda veya bebeklerde bir suçiçeği vakası varken ortaya çıkabilir. Ayrıca, örneğin AIDS’li veya kemoterapi görmüş kişilerde, yani bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde meydana gelen zona hastalığının vücudun birden fazla bölümüne yayılması da mümkündür. Zona hastalığı bulaşıcı mıdır? Zona hastalığı gece yanığı olan bir kişi, varicella-zoster virüsünü su çiçeği bağışıklığı olmayan herkese bulaştırabilir. Bu genellikle zona döküntülerinin açık yaralarıyla doğrudan temas yoluyla oluşur. Zona ile enfekte olduktan sonra kişi genellikle zona değil, su çiçeği geliştirir. Su çiçeği bazı insanlar için tehlikeli olabilir. Zona kabarcıklarınız iyice irileşene kadar bulaşıcısınız demektir ve henüz su çiçeği geçirmemiş veya su çiçeği aşısı olmamış, özellikle zayıf bağışıklık sistemi olan hamile kadınlar ve yeni doğanlar bebeklerle fiziksel temastan kaçınmalısınız. Zona açısından kimler risk altındadır? Su çiçeği geçiren herkes zona gece yanığı geliştirebilir. Ayrıca, aşağıdakilere faktörlere sahip insanlar da zona açısından risk altındadır. Zona geliştirme riskinizi artırabilecek faktörler şunlardır 50 yaşından büyük olmakZona, 50 yaşından büyük kişilerde diğerlerine göre daha yaygın görülür ve risk yaşla birlikte artar. Bazı uzmanlar, 80 yaş ve üstü insanların yarısının zona geçireceğini tahmin hastalıklara sahip olmakHIV/AIDS ve kanser gibi bağışıklık sisteminizi zayıflatan hastalıklar zona riskinizi tedavisi görmekRadyasyon veya kemoterapi hastalıklara karşı direncinizi azaltabilir ve zona ilaçlar almak Nakledilen organların reddedilmesini önlemek için tasarlanmış ilaçlar, prednizon gibi steroidlerin uzun süreli kullanımı gibi bazı ilaç kullanımları zona riskinizi artırabilir. Zona hastalığı belirtileri nelerdir? Zona hastalığına ağrı gibi semptomlar da eşlik edebilir. Başlangıçta zona, göğsün sadece bir tarafında veya vücudunuzun küçük bir bölgesinde sıvı içeren, dokunmaya karşı duyarlı ve ağrılı birkaç küçük kabarcıkların görünümü ile tanımlanabilir. Diğer zona belirtileri şunları içerir Kabarcıkların göründüğü yerde karıncalanma ve kaşıntıCildin kızarıklığı ve şişmesiGenel halsizlik ve yorgunluk hissiBazı durumlarda baş ağrısı ve ateşKabarcıklar kuruduktan sonra ciltte küçük yaraların oluşması Kabarcıklar genellikle 3 gün sonra ortaya çıkar ve patladığında berrak bir sıvı bırakır. Sonuç olarak bakteriyel enfeksiyon riskini de artırır. Zona kabarcıkları ortalama 10 gün sürer, ancak bazı durumlarda 21 güne kadar da sürebilir. Böyle bir durumda en uygun tedavinin başlayabilmesi için doktorunuza başvurmak önemlidir. Zona hastalığında ne zaman doktora görünmeli? Zona gece yanığı hastalığından şüpheleniyorsanız derhal doktorunuza başvurmalısınız, özellikle aşağıdaki durumlarda Ağrı ve döküntü gözün yakınında görülürse tedavi edilmezse, bu enfeksiyon kalıcı göz hasarına yol açabilir60 yaşında veya daha büyükseniz bu komplikasyon riskinizi önemli ölçüde artırırSiz veya ailenizden birinin bağışıklık sistemi zayıfsa kanser, ilaçlar veya kronik hastalık nedeniyleDöküntü yayılıyor ve aynı zamanda ağrı yapıyorsa Zona hastalığı nasıl teşhis edilir? Zona gece yanığı genellikle görünür olan döküntü ve kabarcıklarla birlikte vücudunuzun bir tarafındaki ağrı gibi semptomlara dayanarak teşhis edilir. Doktorunuz ayrıca laboratuvarda incelenmesi açısından bir doku örneği alabilir. Laboratuvarda bir dokunun incelenmesinin tıbbi ismi biyopsidir. Zona hastalığı nasıl tedavi edilir? Zona hastalığı tedavi edilebilir ve geçici bir durumdur. Zona hastalığını gece yanığı tedavi etmek için aşağıdakiler gibi antiviral ilaçlar iyileşmeyi hızlandırabilir ve komplikasyon riskinizi azaltabilir. AsiklovirValacyclovir Zona şiddetli ağrıya neden olabilir, bu nedenle doktorunuz aşağıdakileri de reçete edebilir Kapsaisin topikal yamasıGabapentin gibi antikonvülzanlarAmitriptilin gibi trisiklik antidepresanlarKrem, jel, sprey veya cilt yaması yoluyla verilen lidokain gibi uyuşturucu maddelerKodein gibi narkotik ilaçlarKortikosteroidler ve lokal anestezikler içeren bir enjeksiyon Zona genellikle iki ila altı hafta sürer. Çoğu insan sadece bir kez zonaya yakalanır, ancak iki veya daha fazla kez de bu hastalığa yakalanmak da mümkündür. Unutmayın, hangi ilacı ne şekilde alacağınıza doktorunuz karar verecektir. Zona hastalığı evde nasıl geçer? Tedavi sırasında, doktorunuz tarafından belirtilen tedavinin yerini almasalar da iyileşmeyi hızlandırmak için bazı ev ilaçları kullanmak da mümkündür. Bu konuda bazı seçenekler dulavratotu çayı veya böğürtlen yapraklarıdır. Bu çayları hazırlamak için aşağıdaki talimatları izleyebilirsiniz. İhtiyacın olacak şeyler 1 yemek kaşığı kıyılmış dut veya dulavratotu yaprağı1 su bardağı kaynar su Hazırlık modu Malzemeleri bir tencereye ekleyin,3 ila 5 dakika kaynatın,Ardından kapağını örtün ve soğumaya bırakın,Ilımaya başladığında süzün,Daha sonra bunu gazlı bez yardımıyla günde 1 veya 2 kez uygulayın,Her uygulamada her zaman yeni bir gazlı bez kullanarak doğrudan yaraya uygulayın. Zona hastalığına İbrahim Saraçoğlu’nun bitkisel çözümü Zona hastalığı önlenebilir mi? İki aşı zona gece yanığı hastalığını önlemeye yardımcı olabilir. Bunlar su çiçeği aşısı ve zona aşısıdır. Suçiçeği aşısı Su çiçeği aşısı, suçiçeğini önlemek için rutin bir çocukluk aşısı haline gelmiştir. Aşı, hiç suçiçeği geçirmemiş yetişkinler için de önerilir. Her ne kadar aşı su çiçeği veya zonaya yakalanmamanızı garanti etmese de, komplikasyon riskinizi azaltabilir ve hastalığın şiddetini azaltabilir. Zona aşısı Zona aşısı olmak isteyenlerin iki seçeneği vardır Zostavax ve Shingrix. 2006 yılında Gıda ve İlaç Dairesi FDA tarafından onaylanan Zostavaxın yaklaşık beş yıldır zonaya karşı koruma sağladığı gösterilmiştir. Bu aşı, genellikle üst kolda tek bir enjeksiyon olarak yapılan bir aşıdır. Shingrix 2017 yılında FDA tarafından onaylandı ve Zostavax’a bir alternatiftir. Araştırmalar Shingrix’in beş yıldan fazla zonalara karşı koruma sağladığını göstermektedir. Shingrix, bir virüs bileşeninden yapılmış, cansız bir aşıdır ve dozlar arasında iki ila altı ay olmak üzere iki dozda verilir. Shingrix, daha önce Zostavax almış olanlar da dahil olmak üzere 50 yaş ve üstü insanlar için onaylanmış ve tavsiye edilmiştir. Zostavax 60 yaşına kadar önerilmez. Her iki zona aşısının en yaygın yan etkileri kızarıklık, ağrı, hassasiyet, enjeksiyon bölgesinde şişme, kaşıntı ve baş ağrılarıdır. Su çiçeği aşısında olduğu gibi, zona aşısı da zona bulaşmayacağını garanti etmez. Ancak bu aşı muhtemelen hastalığın seyrini ve şiddetini azaltacak ve postherpetik nevralji gibi çeşitli sağlık sorunları riskinizi azaltacaktır. Zona aşısı sadece önleme stratejisi olarak kullanılır. Aşıda, şu anda hastalığı olan insanları tedavi etmek amaçlanmamıştır. Hangi seçeneğin sizin için doğru olduğu konusunda doktorunuzla konuşmalısınız. Zona hastalığının potansiyel komplikasyonları nelerdir? Zona gece yanığı komplikasyonları şunları içerebilir Postherpetik nevraljiBazı insanlarda kabarcıklar iyileştikten çok sonra bile zona ağrısı devam edebilir. Bu durum postherpetik nevralji olarak bilinir ve hasarlı sinir lifleri cildinizden beyninize karışık ve abartılı ağrı mesajları gönderdiğinde ortaya kaybıGöz içindeki veya çevresindeki zona oftalmik zona görme kaybına neden olabilecek ağrılı göz enfeksiyonlarına neden problemlerHangi sinirlerin etkilendiğine bağlı olarak, zona beynin iltihaplanmasına ensefalit, yüz felci, işitme veya denge sorunlarına neden enfeksiyonlarıZona kabarcıkları uygun şekilde tedavi edilmezse, bakteriyel cilt enfeksiyonları gelişebilir. Zona hastalığı Video YASAL UYARI! Sitemizde bulunan yazılar tamamen ön bilgi amaçlıdır ve herhangi bir yönlendirme, tavsiye taşımamaktadır. Hiçbir ilacı, tedaviyi ya da sağlığınızla ilgili herhangi bir şeyi, doktorunuzdan habersiz uygulamamalısınız. Bu konuda tüm sorumluluk ziyaretçiye aittir. - 1224 Son Güncellenme - 1227 Güncelleme - 1227Zona hastalığı, halk arasında gece yanığı ya da kuşak olarak adlandırılan bir sağlık sorunudur. Ciltte lekelere ve ciddi ağrılara neden olan zona hastalığı neden olur sıklıkla merak edilen sorulardan birisidir. Vücudun herhangi bir bölgesinde görülebilen zona hastalığı küçük, kırmızı kabartılar halinde ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Yazımızın devamında zona hastalığı nedir, neden olur gibi merak edilen soruları cevaplandırdık, göz atmadan hastalığı nedir sorusu, tanınmış simalarda hastalığın artış göstermesi ile birlikte daha çok sorulur hale geldi. Tıp dünyasında Herpes Zoster’ adıyla bilinen zona hastalığı, bir çeşit cilt hastalığı olarak adlandırılabilir. Farklı sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabilen zona hastalığı nedir, neden olur, en sık görülen sebeplere gelin birlikte göz hastalığı nedir?Zona hastalığı en genel tanımlaması ile virüslerden kaynaklı ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Ülkemizde gece yanığı ismiyle daha çok tanınan zona hastalığı, cilt yüzeyinde kırmızı kabarcıklara ve lekelere neden olabilmektedir. Hastalık vücudun herhangi bir bölgesinde görülse de en sık görüldüğü yerler arasında gövde ve baş kısmı yer alır. Hastalığın görüleceği yerde öncelikli olarak batma ve yanma hissi meydana gelebilir. Zona hastalığı neden olur, belirtileri nelerdir merak edenler için gerekli bilgiler yazımızın devamında yer hastalığı belirtileri nelerdir?-Sinirler üzerinde ağrı-Yanma hissi-Deride batma hissi-İçi su dolu yaralar-Deri yüzeyinde kızarıklık-Kırmızı kabarcıklar ve lekelerZona hastalığı sebepleri nelerdir?Zona hastalığı sebepleri kişiden kişiye değişebilir. En sık görülen sebepler arasında bağışıklık sisteminin zayıflaması yer alır. Bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde zona hastalığı sıklıkla görülen bir sorundur. Hamileliği döneminde suçiçeği geçirmiş kişilerde de zona hastalığı görülebilir. Bu durum özellikle hamileliğin son 3 ayında sıklıkla görülür. Bu durum genetik bir faktör olarak çocuklarda da görülebilir bir hastalığının diğer sebepleri-Ateşli hastalıklar-Bedensel yorgunluk-Travma -Ameliyat-Güneş yanığı-Stres ve sıkıntı-Bağışıklık sistemini zayıflatan ilaçlar-Bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklarHIV,lösemi,lenfomaZona hastalığı tedavisi nasıl olmalı?Zona hastalığı sebepleri araştırıldıktan sonra hızlı bir biçimde tedaviye başlanmalıdır. Tedaviye başlandıktan sonra dahi hastalık nedeniyle görülen semptomlar 3 hafta boyunca devam eder. Hastalığın tedavisi için ilk 3 gün büyük önem taşır, bu 3 gün içindeki tedavi direk virüs tedavisi olduğundan hayati bir öneme sahiptir. Zona hastalığı tedavisi için hastalığın tanısından hemen sonra tedaviye başlanmalı ve doktorun önerdiği tedavi yöntemlerine uyumlu bir biçimde hareket hastalığı bulaşıcı mı?Zona hastalığı ile ilgili en çok merak edilenlerden birisi hastalığın bulaşıcı olup olmadığıdır. Zona hastalığı genetik özellikler taşıyan ve bulaşıcı bir hastalık türüdür. Henüz sulu aşamada olan zona ile temas eden, suçiçeği geçirmemiş kişilere suçiçeği bulaşabilir. Hastalığın bulaşma riski özellikle bağışıklık sistemi zayıf kişilerde yüksektir.

zona hastalığı nedir tedavisi nasıl olur